Aktualności \ Odkrycie na remontowanej wieży...

W minioną środę, 16 września Ks. Proboszcz Stefan Cegłowski razem z pracującymi przy remoncie Katedry Piotrem Gierlasińskim, Szymonem Juźków i Marcinem Hołubieckim dokonali otwarcia kuli pod krzyżem północnej wieży naszej bazyliki. Jak się okazało znajdowała się tam tuba z dokumentami z poprzednich prac z 1903 r.

- Byłem na 99% przekonany, że coś takiego się tam znajduje – mówi w rozmowie z katedraplock.pl ks. Cegłowski. I dodaje – Zagadką jest teraz czy podobne dokumenty są przy wieży południowej, oraz na kopule.

We wspomnianej tubie, która ma wysokość 270 mm i waży 829 g., znajdowała się kolejna – szklana o wadze 219 g. i wysokości 220 mm. A w niej kilka dokumentów spisanych na pergaminie. Najważniejszy z nich mówi o tym, że poprzednia restauracja wieży rozpoczęła się w 1901 roku, a zakończyła w 1903 r. Widnieją na niej podpisy nadzorującego pracę ks. prałata Antoniego Juliana Nowowiejskiego, późniejszego biskupa płockiego, dziś – błogosławionego, a także architekta przebudowy Stefana Szyllera i majstrów pracujących na wieży.

Inny z dokumentów wspomina Jana Koperskiego, czeladnika, który 4 sierpnia 1903 r. zginął przy przebudowie Katedry. Przed śmiercią zdążył on pokryć blachą niemalże wszystkie dachy kościoła.

Co ciekawe w tumbie był też pergamin z informacją o wcześniejszym remoncie z 1891 roku, a także egzemplarz „Kuriera Porannego” z 8 kwietnia 1903 roku.

Wszystkie osoby, które składały podpisy pod pergaminami prosiły o modlitwę, dlatego w niedzielę, 20 września będziemy się za nich modlić na wszystkich Mszach św. Z wyjątkiem jednej. Jak dodaje z uśmiechem ks. Cegłowski w przypadku arcybiskupa Nowowiejskiego prośba się zdezaktualizowała, bo jest już ogłoszony błogosławionym. – Dlatego modlimy się za jego wstawiennictwem – mówi proboszcz Parafii Katedralnej.

Krzysztof Stawicki

Protokół ze znalezienia dokumentów w kuli pod krzyżem  na wieży prawej (północnej) katedry płockiej

Dnia 16 września 2015 r. o godz. 10:45, po wejściu na rusztowania i dojściu do krzyża wieńczącego północną wieżę katedralną i znajdującą się pod nim kulą miedzianą, komisja w składzie:
ks. Stefan Cegłowski    proboszcz parafii katedralnej,
mgr Szymon Juźków    konserwator dzieł sztuki i główny wykonawca remontu wieży katedralnej w Płocku,
mgr Piotr Gierlasiński     konserwatorem dzieł sztuki,
Marcin Hołubecki     konserwator,

po rozwarciu kuli, wyjęła miedziany pojemnik w kształcie tuby, zalutowany wzdłużnie i z obu stron:
o wadze     830 g
wysokości     270 mm
średnicy zamknięcia    mm

Pojemnik przeniósł do plebanii katedralnej (Płock, ul. Mostowa 2) ks. Stefan Cegłowski, gdzie o godz. 15:00 dokonano komisyjnego otwarcia pojemnika. W otwarciu brali udział: ks. Stefan Cegłowski, Szymon Juźków, Piotr Gierlasiński.
Z tuby wyjęto owinięty w gazetę Kurier Poranny, Warszawa 8 (21) kwietnia 1903 r. szklany zakorkowany cylinder (menzurkę) z okrągłą podstawką o wysokości 220 mm (bez korka) i wadze 219 g. Wewnątrz cylindra cztery dokumenty były zawinięte w gazetę Kurier Warszawski z dnia 30 sierpnia 1903 r. Cylindry otworzył Piotr Gierlasiński i Szymon Juźków, dokumenty wyjął i odczytał ks. Stefan Cegłowski. Po zapoznaniu się z ich treścią, wypełniono wolę piszących, aby się w ich intencji pomodlić odmawiając Zdrowaś Maryjo i Wieczny odpoczynek...

Informacje dodatkowe:
Przepisując starano się zachować pisownię oryginalną.
Stan dokumentów, szczególnie pergaminowych jest bardzo dobry. Tuba zalutowana była szczelnie świadczy o tym brak korozji w jej wnętrzu, z zewnątrz pokryta jest patyną.
Miedziana tuba była dość szczelnie wypełniona szklanym cylindrem owiniętym w gazetę. Po wyjęciu szklanej tuby jej korek, podczas otwierania, rozkruszył się. Wewnątrz szklanego walca, bardzo szczelnie wypełnionego, zapewne w celu usunięcia powietrza, opisane wyżej dokumenty zawinięto w gazetę. Gazety były częściowo pomięte i były niekompletne - przy wyjmowaniu uległy rozdarciom, spełniły jednak dobrze rolę wypełniacza uszczelniającego zawartość cylindrów.
Całość dokumentów po sfotografowaniu zostawiono na plebanii katedralnej pod opieka ks. Stefana Cegłowskiego – proboszcza katedry.
Po konsultacji z konserwatorami i dyrektorem muzeum ks. Andrzejem Milewskim zostanie podjęta decyzja o ich dalszym losie. Z pewnością należy zdeponować w kuli informacje dotyczące obecnego remontu wieży katedralnej.

Spisał dnia 19 września 2015 r.
ks. Stefan Cegłowski – proboszcz parafii katedralnej

***

Dokument nr 1, z dnia 5 września 1903 r.,
pergamin o wymiarach: 248x248 mm, awers

Rozpoczęta w lipcu roku Pańskiego 1901-go gruntowna restauracja Katedry Płockiej ukończona została w r. 1903-im, a na wieczną rzeczy pamiątkę spisany został niniejszy dokument, włożony następnie w jabłko krzyża na prawej wieży.
Restauracja odbyła się za rządów diecezją Płocką bis. Jerzego hr. Szembeka.

Prokurator Ks. A. Nowowiejski

Twórca projektu restauracji
i prowadzący roboty
Stefan Szyller
Architekt

Jako zastępca p. S. Szyllera, opracował w szczegółach i kierował na miejscu restauracją przez trwania robót.
Adam Kryński
Budowniczy
Płock d. 5 wrzesień 1903 rok

Pomocnicy architekta
Gustaw Trzciński
Inżynier budowlany
Gustaw Trzciński
Inżynier budowlany

Majstrowie.
Murarz Kacper Pełkowski
Cieśla. Franciszek Przymanowski

Kamieniarz Józef Szylling.

Blacharz Bolesław Golański
z Warszawy

!! Niżej podpisani proszą o westchnienie do Boga!!

***

Dokument nr 1, z dnia 6 września 1903 r.,
pergamin o wymiarach: 248x248 mm, rewers

Po wypadku który się stał dnia 4 sierpnia, który mój przyjaciel ś.p. Jan Koperski przypłacił życiem. Zostałem wysłany z Warszawy do Płocka przez p. Golańskiego do dokończenia krycia kopuły głównej nawy i obydwóch frontowych wież; które to roboty sumiennie wykonałem. Potomnych kolegów po fachu, którzy będą zrywać i kryć na nowo, gdy czas robotę moja zniszczy, proszę o modlitwę do Boga za moją grzeszną duszę.

Czeladnik blacharski
Tomasz Grzybikowski

Urodzony w mieście Warszawie
dnia 6 Lipca 1868 roku.

Pergamin niniejszy pisałem
dnia 6 Września 1903 roku.

***

Dokument nr 2, z dnia 20 lipca 1903 r.,
pergamin o wymiarach: 125x205 mm, awers

Stefan Szyller
Architekt z Warszawy
Autor projektu odbudowy Katedry Płockiej
dn. 20 Lipca 1903 r.


Dokument nr 2, z dnia 4 sierpnia 1903 r.,
pergamin o wymiarach: 125x205 mm, rewers

W dniu 4 Sierpnia 1903 roku o godzinie 10½ rano stało się nieszczęście czeladnik blacharski Jan Koperski który pokrył prawie wszystkie dachy na Katedrze, spadł z dachu kopuły i zabił się na miejscu. Potomnych prosi się o westchnienie za jego duszę –
Bolesław Golański

***

Dokument nr 3, z dnia 20 sierpnia 1891 r.,
papier o wymiarach: 157x255 mm, awers.

Roku Pańskiego 1891. Sierpnia 20 dnia, Restaurowano Kościół Katedralny w Płocku Tum zwany wewnątrz i zewnątrz – włożono do tej bani dawne znalezione w niej dokumenty z Relikwiami- Wieża pokrytą została miedzianą blachą za staraniem JEgo Excylencyi X: Biskupa Nowodworskiego. Kościół odnawiano pod zarządem W: X: Prałata Welońskiego i Budowniczego W-go Pętkowskiego_ a głównym Entryprymerem był obywatel Miasta Warszawy_ (:ulica Leszczyńska N. 2,785,E:)_ Stanisław Jóchnowicz _zaś  dachy pokrywał majster blacharski z Warszawy Edward Zdanowicz - z czeladnikami. Roboty przy tym Kościele wykonaliśmy podług kontraktu zawartego w Rządzie Gubernialnym Płockim za summę 11,600. Rubli_ 

Przy Kościele tym pracowali_
Cieśle dla rusztowań Jakób Jóchnowicz jako praktykant_

Cieśle dla rusztowań
Jakób Borkowski_ Franciszek Walczak_ 

Blacharze Władysław Wyrzykowski, Emil Linke,
Walenty Górecki.

Murarz Stanisław Kowalski_

Posadzkę ułożył Teofil Godecki z Warszawy.

***

Dokument nr 3, z dnia 20 sierpnia 1891 r.,
papier o wymiarach: 157x255 mm, rewers.

Organista Kościoła Wiktor Gruberski_ Antoni Gruberski. Kapela przy Katedrze płockiej_ Józef Domański_ Marya Kilanowska_ Maryan Domański, Ksawery Wojśniewicz, Ludwik Łabiszewski, Władysław Kowalski, Stanisław Czapliński. Słudzy Kościelni Hilary Fudała. Ignacy Kornatowski. Zastępca organisty syn Zygmunt Gruberski_ Prokurator Rządca Kościoła Józef Pawłowski_ Wincenty Petrykowski Xięża Prałaci. _
 
Obywatel Stanisław Jóchnowicz
Majster Blacharski z Warszawy

Edward Zdanowicz
dnia 22/8 1891 Płock
Stefania z Bejmanów
Zdanowicz żona

Jan Piegat

Stanisław Kowalski
Emil Linke
Seweryn Jóchnowicz

Jakub Gorzkowski,
Uczeń Blacharski

Mateusz Niedziałkowski
Blacharz

Tadeusz Wyrzykowski

Aleksander Daniłow

Relikwie SS-tych złożone tu w 1633

Zarząd Kościoła po wyjęciu takowych przy restauracyi wieży pozostawił takowe w Kościele. _

Obecny przy włożeniu dokumentów Fr. Tarczyński Nauczyciel Gim. Żeńskiego
i Archeolog.
Zebrał i opisał Władysław Cyryll Kilanowski


Zachowano oryginalną pisownię

***
Dokument nr 4 z 1891 r.,
papier o wymiarach: 218x130 mm,
zapisany z jednej strony.

Znaleziono w bani na kopule
z dokumentami z dnia 20 sierpnia 1891 r.

Przed wiekami wybujały krzyże wyrosły wysoko
I patrzą się na świat cały na Wisłę szeroką
Wy pomnicie dawne czasy czasy legendarne
Kiedy żyli dawni nasi poczciwi ojcowie
Wisła płynie szumnie pędzi swoje wody płowe
W waszym łonie spoczywają dwaj Polscy Królowie
Znowóż przejdą lat dziesiątki wiek za wiekiem cały
A wy jak dzisiaj stoicie tak będziecie stały
Ja się biedny na świat rodził i biedny wyrosłem
I los zrządził żem się związał z blacharskim rzemiosłem
Siły moje już ustają zgruchotane pracą
Chociaż rok dwudziesty piąty na paszporcie znaczą
Oj wy jeszcze długo długo postoicie sobie
A ja lada lada chwila spocznę w zimnym grobie
Ludzie łupią rubli setki swe imiona znaczą
A ja cichy żyję pracą i to za lada co!
Ale wszystko ma swój koniec za nic wszystkie troski
Trzy kopuły te pokrywał

T. L. Wyrzykowski
***

 

fot. ks. Stefan Cegłowski i  Jakub Szczepański

Foto relacja