Katedra \ Skarbiec katedralny

Już od późnej starożytności przy kościołach katedralnych i klasztornych tworzono tzw. „skarbce”. W odpowiednich szafach lub szkatułach przechowywano przedmioty religijne o szczególnej wartości, które wystawiano podczas ważniejszych uroczystości. Pośród najstarszych „skarbców” Europy trzeba wymienić skarbiec Opactwa Saint-Denis we Francji oraz skarbiec katedralny w Monza we Włoszech. Obydwa były utworzone w VI wieku. Do najsłynniejszych średniowiecznych skarbców należą m.in.: we Włoszech – przy katedrze św. Marka w Wenecji, św. Ambrożego w Mediolanie; w Niemczech – przy katedrze w Kolonii, w Ratyzbonie oraz przy kościele w Akwizgranie (dziś Aachen). W Hiszpanii najpiękniejszy skarbiec znajduje się przy katedrze w Oviedo, a w Irlandii przy katedrze w Clonmacnoise.

Katedra płocka, jako jedna z najstarszych polskich katedr, posiada wiele wspaniałych zabytków złotnictwa. Także niektóre kościoły płockiej diecezji, zwłaszcza te „starożytne”, posiadają cenne dzieła złotnicze. Są one nie tylko dumą kościoła płockiego, ale także przykładami sztuki złotniczej w Polsce czasów średniowiecza, jak np. kielich księcia Konrada Mazowieckiego z ok. 1240 r., czy nieco wcześniejsza czasza puszki czerwińskiej (ok. 1180 r.). Do powszechnie znanych dzieł należy relikwiarz hermowy św. Zygmunta, fundacji króla Kazimierza Wielkiego z 1370 r. oraz pastorał biskupa Andrzeja Krzyckiego, z początku XVI w.

Z późniejszych darów należy wymienić relikwiarz tablicowy z cząstkami świętych m.in. Andrzeja Apostoła, Szczepana, Rocha, Urszuli, a także św. Kazimierza. Jest to dar Piotra Dunin –Wolskiego, biskupa płockiego w latach 1577 – 1590, a także Ołtarzyk polowy ze sceną Ostatniej Wieczerzy, wykonany w Augsburgu przez złotnika Mateusza Walbauma, ok. 1610/1620 i ofiarowany katedrze płockiej przez Konstancję Austriaczkę, żonę Zygmunta III Wazy. Z Augsburga pochodzi również monstrancja, tzw. Wielka Monstrancja, wykonana ok. 1680 r. przez Michała Maira. Z domem królewskim Wazów wiążą się też fundacje Karola Ferdynanda, biskupa płockiego i wrocławskiego (1640 – 1655). Katedrze płockiej ufundował komplet szat liturgicznych (kapa, ornat i dwie dalmatyki) oraz złoty kielich, na którego spodzie stopy umieszczono herb biskupa oraz inskrypcję: CAROLUS FERDINANDUS / DEI GRATIA: PRINCEPS POLONIAE: ET SVECIAE: EPISCOPUS: PLOCEN:/SIS/: ET VRATISLAVIENSIS. Inskrypcja ta potwierdza osobę darczyńcy.

Pierwotnie skarbiec katedralny znajdował się nad północną zakrystią. W okresie od XIIIw., aż do końca I Rzeczypospolitejwieku należał do najbogatszych w Polsce. Obecnie większość jego zbiorów przeniesiono do pobliskiego Muzeum Diecezjalnego w opactwie pobenedyktyńskim.


Sponsorem skarbca jest PKN ORLEN

 GODZINY OTWARCIA MUZEUM DIECEZJALNEGO:

Sezon letni (od 1 maja do 30 września)
Wtorek - sobota 10:00-15:00
Niedziela 11:00-16:00

Sezon zimowy (od 1 października do 30 kwietnia)
Środa - sobota 10:00-13:00
Niedziela 11:00-14:00

fot. arch. Muzeum Diecezjalnego



Foto relacja